اقدامات تشخیصی

آزمايش هاي اچ.آي.وي کدامند؟

الف) آزمايش هاي پادتن اچ.آي.وي (غيرمستقيم)

1- آزمايش اليزا (ELISA) : آزمايشي حساس که آزمون استاندارد در کشور ما براي غربالگري خون و فرآورده هاي خوني و نيز افرادي است که مي‌خواهد از وضعيت اچ.آي.وي خود آگاه شوند. اين آزمايش ممکن است بصورت کاذب نتيجه مثبت گزارش کند.

2- آزمايش وسترن بلات (Western Blot): آزمايشي که دقت بيشتري از اليزا دارد و براي تأييد نتيجه مثبت آن بکار مي‌رود. در کشور ما فقط در آزمايشگاه هاي سازمان انتقال خون با معرفي از کلينيک هاي مشاوره بيماريهاي رفتاري انجام مي‌گيرد.

چرا آزمايش ها در چند مرحله انجام ميشود؟

به دليل مسائل علمي پيرامون توان تشخيصي آزمايش ها و نيز مسائل اخلاق حرفه‌اي و قانوني، آزمايش پادتن اچ.آي.وي در کشور ما در دو مرحله انجام مي‌شود در مرحله اول که اليزا است، نتيجه مثبت نشان مي دهد که فرد به احتمال زياد مبتلاء به ويروس شده است، سپس به فاصله چند روز آزمايش اليزاي دوم و وسترن بلات انجام مي شود تا نتيجه مثبت نخستين را تاييد کند. اگر نتيجه آزمايش دوم پادتن اچ.آي.وي مثبت درآيد فرد مبتلا به اچ.آي.وي در نظر گرفته مي‌شود و اصطلاحاً به او اچ.آي.وي-مثبت مي گويند. اما اگر نتيجه آزمايش دوم پادتن اچ.آي.وي منفي درآيد، لزوماً به معني آن نيست که او اچ.آي.وي-منفي است چون گاهي مدتي طول مي‌کشد تا بدن بتواند پادتن توليد کند. اين دوره را دورة پنجره مي‌گويند. بنابراين لازم است اين فرد شش ماه بعد آزمايش هاي پادتن اچ.آي.وي را تکرار کند تا به شرطي در اين مدت رفتارهاي پرخطري هم نکرده باشد، از اچ.آي.وي-منفي بودن خود مطمئن شود.

معنى يك تست مثبت و يك تست منفىچيست؟

يك تست مثبت به اين معناست كه:

-- شما ويروس عامل ايدز را در بدن خود داريد.

ویروس مى تواند ديگران منتقل گرددوبايداقدامات احتياطى را رعايت كنيد.
تست منفى به اين معناست كه شما آنتى بادى هاى ناشى از ويروس ايدز را در خون خود نداريد.

تست منفى به اين معنا نيست كه:

- شما با HIV آلوده نيستيد (ممكن است در دوره پنجره اى باشيد)

- شما نسبت به ايدز مصون هستيد

- شما نسبت به عفونت مقاومت داريد

- شما هرگز ايدز نخواهيد گرفت

مثبت بودنتستHIVبه اين معناست كه شما ويروس عامل ايدز را در بدن خود حمل مى كنيد. مثبت بودن اين تست به اين معنا نيست كه در حال حاضر ايدز داريد و نيز اين به اين معنا نيست كه شما دیگر نمیتوانید به زندگی ادامه دهید.. گرچه درمان قطعی براى ايدز وجود ندارد، بسيارى از عفونت هاى فرصت طلبى كه در بيماران مبتلا به ايدز به وجود مى آيد را مى توان كنترل يا برطرف كرد و يا از آنها پيشگيرى كرد. از طرف درمان هاى موجود مى تواند تكثير ويروس را مهار كند. در حال حاضر به طول عمر و كيفيت زندگى مبتلايان به ايدز به ميزان قابل توجهى افزوده شده است.

کجا می توان برای انجام يک آزمایش HIVمراجعه کرد؟

تقریبا همه آزمایشگاهها آزمایش اولیه آنرا انجام میدهند ولی در کلینیکهای مثلثی در صورت لزوم بعد از مشاوره رایگان است.
در اين مراکز آزمايش و مشاوره بصورت رایگان و ناشناس (محفوظ نگاه داشتن نام و دريافت يک شماره کد ویا حتی بدون نام) انجام می شود.

درصورت انجام "چک آپ (checkup)" و آزمايشهای صحت مزاج ، آيا آزمايش HIVنيز انجام می گيرد؟

آزمايش ايدز به جز در موارد خاص، جزو آزمايشات متداول پزشکی (جهت checkup) نمی باشد. بنابر اين بايد دقيقاً نام آزمایش HIV در برگه ذکر شود تا آزمايشگاه آن را انجام بدهد. پس در صورتی که تمايل به انجام آرمايش ايدز داريد بايد دقيقاً قضيه را با پزشک خود در ميان بگذاريد.

من نمي خواهم کسي بداند من آزمايش اچ.آي.وي مي‌دهم، آيا ممکناست؟

آزمايش اچ.آي.وي بايد تنها با کسب رضايت آگاهانة فرد و داوطلبانه انجام شود که اين رضايت در طول مشاورة قبل از آزمايش بدست مي آيد، وقتي شخص کاملاً مفاهيم آزمايش و گرفتاري هاي آن را و نيز تاثيرات ناشي از نتيجه را بر زندگي خود درک کرده باشد. همچنين نتيجة آزمايش محرمانه تلقي مي‌گردد و فقط به خود شخص داده ميشود (يا در صورت بستري بودن به پزشک او). همچنين اگر افراد از طريق مراکز مشاوره بيماريهاي رفتاري به آزمايشگاه ارجاع داده شوند، معرفي آنان بدون نام و به صورت شماره کد خواهد بود تا هويت آنان فاش نگردد.

چرا آزمايش اچ.آي.وي اجباري نمي‌شود (براي ازدواج، ورود به کشورو...)؟

همان گونه که گفته شد انجام آزمايش تنها پس از مشاوره منطقي است و از طرفي با در نظر گرفتن دورة پنجره که در آن عليرغم وجود ويروس در بدن، نتيجة آزمايش منفي خواهد بود، اجبار افراد در مکان يا زماني خاص به انجام آزمايش معقول، به صرفه و کارآمد نيست.